Neem diarree altijd ernstig want het is één van de meest voorkomende kwaaltjes ter wereld. Het wordt veroorzaakt door een onderliggend probleem waarvan diarree slecht een symptoom is. Hoewel het dodelijk kan zijn, vallen er bij ons in de welvarende samenleving maar weinig doden. Maar ben je een kwetsbare groep zoals baby’s, kinderen of bejaarden dan moet je zeker alert zijn.

Waarvan krijgen we diarree?

Meestal gaat het om een virus zoals het rota- of norovirus. Deze ziekteverwekkers zijn zéér besmettelijk en worden via de lucht en speeksel snel verspreid. Ook een goede handhygiëne is belangrijk om verspreiding te minimaliseren.

Maar ook een voedselvergiftiging kan leiden tot diarree. Hier zijn vooral de bacteriën zoals salmonella, campylobacter, shigella of vibrio cholerae de boosdoeners. Voedsel zoals rauw vlees, rauwe of te kort gekookte eieren, ongewassen groenten, ongare en ongekookte gerechten en/of vervuild drinkwater zijn broeihaarden voor deze bacteriën.

Houdt de diarree langer dan 2 weken aan dan zou het kunnen dat parasieten aan de basis liggen van jouw probleem.

Zelfs antibiotica en stress verstoren de darmflora wat kan leiden tot diarree.

Wanneer spreken we over diarree?

Als je meer dan 3 maal per dag een zeer dunne waterige ontlasting hebt. De aandrang komt vaak plotseling en ophouden lukt meestal niet. Deze ontlasting kan zelfs gepaard gaan met slijm of bloed.

Er zijn 2 soorten diarree: acute en chronische diarree.

De acute vorm duurt een aantal dagen tot maximaal 2 weken terwijl de chronische diarree minimaal 2 weken of meer is. De acute vorm van diarree wordt meestal veroorzaakt door virussen of bacteriën.

Bij chronische diarree is er meestal een onderliggende aandoening zoals:

• inflammatoire darmziekten zoals de ziekte van crohn, colitis ulcerosa of een prikkelbare darm
• spijsverteringsstoornissen zoals lactose-intolerantie of gluten-intolerantie
• galzuurmalabsorptie ook wel galzuurdiarree genoemd
• pancreasinsufficiëntie
• en ja zelf stress en antibiotica kunnen leiden tot diarree

klachten

De meest voorkomende klachten zijn:

• buikpijn
• krampen
• misselijkheid
• braken
• vermoeidheid
• hoofdpijn
• koorts

Houdt de diarree meer dan 3 dagen aan, raadpleeg dan zeker een dokter. Het lichaam verliest door de diarree enorme hoeveelheden vocht en mineralen wat voor de kwetsbare onder ons zéér gevaarlijk kan zijn vermits het uitdroging veroorzaakt. Wachten is hier geen optie! Want binnen de 24 uur kunnen al uitdrogingsverschijnselen optreden.

uitdrogingsverschijnselen

• weinig plassen en donkere urine
• veel dorst
• droge mond
• duizelig of erg suf
• flauwvallen
• verwardheid
• snelle ademhaling en/of hartslag
• de armen en benen voelen koud aan

Hoe jouw diarree behandelen?

Drink voldoende om te voorkomen dat je uitdroogt. Drink water of water met daarin kruiden (in de volksmond thee) zoals:

• groene thee (Camellia sinensis)
• gember (Zingiber officinale)

voor zuigelingen en kinderen en uiteraard ook voor volwassenen:

• kamille (Matricaria recutita)
• anijs (Pimpinella anisum)
• venkel (Foeniculum vulgare)

Eet vetarm en met kleine hoeveelheden om de maag en darmen niet te fel te belasten. Vezels vermijden zoals steeds wordt beweerd, lijkt nog iets van vroeger. Vezels zijn net belangrijk om de darmflora te voeden en deze vezels nemen bovendien ook nog eens vocht op waardoor de stoelgang indikt.

vezelrijk fruit:

• appels, peren, bananen, bosbessen, bramen, frambozen, druiven, pruimen, …

vezelrijke groenten:

• broccoli, sperziebonen, rode kool, witlof, bonen, erwten, linzen, … (verse groenten en liefst niet uit blik)

Ook havermout bevat een bron van vezels en zal je lichaam goed doen bij diarree.

Pectine en tanninen voor als diarree hebt

Naast vezels zijn groenten en fruit met veel pectine een weldaad tegen diarree. Pectine is een gomsoort wat zoveel gezegd is als een complexe poly sachariden. Complexe poly sachariden zijn koolhydraten (suikers) die opgebouwd zijn uit 10 of meer enkelvoudige suikers. Ze lijken qua werking zeer sterk op die van de slijmstoffen in planten.

Pectine kan zowel worden ingezet bij constipatie als bij diarree. De pectine legt een beschermende film op de ontstoken slijmvliezen waardoor deze zich kunnen herstellen. Hierdoor maken ze de slijmvliezen minder gevoelig voor fysieke prikkels. Door het absorberen van de prikkelende stoffen en de overmatige secreties te remmen, gaat deze pectine de overdreven peristaltiek juist afzwakken.

Het omgekeerde kan ook: bij obstipatie binden ze vrij veel vocht waardoor er meer volume in de darmen is. Hierdoor wordt de darmwand gestimuleerd en ontstaat er meer peristaltiek en een betere glijding.

De tanninen binden zich aan het micro-organisme zodat deze niet meer kunnen binden op de celmembranen van ons lichaam. Hierdoor worden de ziekteverwekkers afgeremd en onschadelijk gemaakt.

Maar tanninen doen nog meer: ze leggen ook nog eens een beschermlaagje op de ontstoken slijmvliezen en remmen hierdoor de overdreven secretie af. Op deze manier kan het ontstoken slijmvlies zich herstellen.

Vooral appels, blauwe bosbessen (pectine en tanninen), citrusvruchten en wortelen bevatten veel pectine maar ook:

• aalbessen, bramen, zwarte bessen, kruisbessen, kweeperen, citroen, grapefruit, limoen, passiefruit, pruim, sinaasappel en pompelmoes

Tenslotte moet je goed rusten want je lichaam moet hard werken om de ziekteverwekkers te verslaan en alles terug te herstellen.

Reizigers diarree

Heel veel mensen krijgen te maken met diarree als ze op vakantie zijn.

Een aantal tips:

• neem enkel gekookt voedsel en vermijdt rauwe groenten
• schil je fruit
• let erop dat vlees en vis goed doorbakken en liefst nog goed warm zijn
• vermijdt ijsblokjes
• drink enkel water en andere dranken uit flessen
• was je handen voor het eten en na ieder toiletbezoek
• ga eten zodra het restaurant open is en wacht geen uren hierdoor vermijd je dat het voedsel te lang blijft liggen in de bakken waardoor het een broeihaard wordt voor ziekteverwekkers

Krijg je op vakantie diarree doe dan 20 gram suiker (= 5-6 suikerklontjes) en 1 theelepel zout (= 5 gram) in een liter water. Zo compenseer je het verlies aan water, suikers en zouten door je diarree.

Gebruik alleen indien het niet anders kan diarree-remmers. Deze houden namelijk de ziekteverwekkers in het lichaam terwijl de diarree er net voor zorgt dat ze zo rap mogelijk uit het lichaam verwijderd worden. Gebruik je toch deze remmers dan kan deze ziekteverwekker zich gaan nestelen in het darmslijmvlies. En dit met alle gevolgen van dien.

Diarree heeft invloed op medicijnen

Medicatie kan minder goed of zelfs niet meer werken als je diarree hebt. Als vrouw zou niet de eerste en ook zeker niet de laatste zijn die onverwachts zwanger wordt terwijl je de pil gebruikt. Vaak staan we niet stil bij het feit dat diarree en/of overgeven er voor zorgt dat deze medicatie onvoldoende tot niet meer werkt. Dit geld trouwens voor alle medicatie.

Wat als je zwanger bent?

Zwangere vrouwen krijgen vaak diarree die niets te maken heeft met virussen, bacteriën of andere ziekteverwekkers. Deze diarree wordt veroorzaakt omdat je darmen zwaar onder druk komen te staan door jouw baby die groeit in je buik. In dit geval overleg dan met je arts of gynaecoloog en blijf zeker genoeg water drinken en eten. Je kan gember en kamille gebruiken voor je water wat smaak te geven.

Wat doet stress met de stoelgang

Stress doet je lichaam op geen enkel vlak goed. Door stress komen er hormonen vrij zoals cortisol, adrenaline en noradrenaline. In de eerste plaats zal je spijsvertering gaan vertragen omdat je lichaam in overlevingsmodus gaat. Pas als de stress blijft aanhouden, zorgt de cortisol (stresshormoon) voor invloed op de darmen en nog zoveel meer.

Deze leiden tot meer samentrekking van de spieren dus ook van de darmspieren. Tevens zorgen ze voor meer slijm in de darmen en verhogen ze de afscheiding van vocht. Hierdoor wordt de stoelgang dunner en ook sneller uit het lichaam verwijderd. Maar het tegendeel kan ook waardoor het leidt tot obstipatie. Iedere mens reageert nu eenmaal anders op stress.

Wordt de stress veroorzaakt door een examen, sollicitatie gesprek, een belangrijke gebeurtenis, … dan kan je er niet veel aan doen maar je weet wel dat het van voorbijgaande aard is.

Sta je langdurig onder stress dan zal je eerder de oorzaak “stress” moeten aanpakken in plaats van het symptoom “diarree”. Er zijn planten die je kan inzetten om stress onder controle te brengen:

• citroenmelisse (Melissa officinalis)
• passiebloem (Passiflora incarnata)
• kleinbladige linde (Tilia cordata)
• kamille (Matricaria recutita)

Eindconclusie

Diarree wordt veroorzaakt door ziekteverwekkers of onderliggende aandoeningen. Zeker bij de kwetsbare groep zoals baby’s, kinderen en bejaarden is afwachten geen optie. Je kan het lichaam ondersteunen met planten maar voldoende drinken, vezelrijk en pectine rijk eten blijft de boodschap. In de meeste gevallen is ons lichaam sterk genoeg om deze ziekteverwekkers te onderdrukken.

Diarree-remmers zijn enkel te gebruiken indien dit niet anders kan zoals bij chronische diarree. Bij acute diarree zorgt het er net voor dat deze vervelende ziekteverwekkers ons lichaam zo snel mogelijk verlaten. Het remmen ervan heeft het omgekeerde effect waardoor deze zich kunnen nestelen in je slijmvliezen om alles te verergeren.