Hooikoorts, ook wel pollinosis genoemd, is een vorm van rhinitis allergica. Het is vaak een seizoensgebonden allergie. De naam is wat misleidend omdat hooi niet echt de schuldige is en ook van koorts is er geen sprake. Deze allergie wordt veroorzaakt door het inademen van pollen (stuifmeel).

Wat is hooikoorts?

Hooikoorts is een overgevoeligheidsreactie voor stuifmeel. Vooral grassoorten produceren een stuifmeel waarvoor sommige mensen gevoelig zijn. Maar ook de pollen van bomen, bloemen en schimmels zijn grote boosdoeners. Wist je dat zo’n 10% van de westerse bevolking gevoelig is voor pollen?

De reactie van je immuunsysteem op hooikoorts

Hooikoorts is een allergie type I (directe reactie) en komt vrij vaak voor. Je kan deze allergie omschrijven als een overgevoeligheidsreactie van je immuunsysteem op een onschadelijke stof (allergeen). In dit geval het stuifmeel. Het lichaam reageert hierop door het maken van antistoffen. Deze antistoffen, de immunoglobuline E = IgE, zorgen ervoor dat histamine vrijkomt uit de mastocyten (mestcellen).

Symptomen van hooikoorts

Hooikoorts kan zich op elke leeftijd uiten en de last die mensen hiervan ondervinden verschilt per seizoen. Des te meer stuifmeel, des te erger worden de klachten:

• niesbuien
• loopneus of verstopte neus
• jeukende neus
• rode en/of tranende ogen
• jeuk en/of branderig gevoel van de ogen
• gezwollen oogleden
• pijnlijke en/of kriebelende keel
• huiduitslag
• soms astma (piepende ademhaling, benauwdheid)
• hoofdpijn
• vermoeidheid en verminderde concentratie (meestal door slecht te slapen en door de energie dat je lichaam verbruikt om deze ongevaarlijke pollen te bestrijden)

Wil je zeker weten of je te maken hebt met hooikoorts en voor welke pollen je juist allergisch bent, laat je dan testen door een arts. De meest voorkomende testen zijn: de huidtest en de bloedtest.

Wat kan je zelf doen om hooikoorts te vermijden?

Op zonnige, warme en winderige dagen is de hoeveelheid pollen het hoogst. De wind vervoert het stuifmeel vaak kilometers ver. Bij regen worden de pollen als het ware uit de lucht gespoeld wat voor de mensen die last hebben van hooikoorts vaak zeer gunstig is.

Je kan zelf al een paar zaken doen om je hooikoorts niet te verergeren:

• hou ramen en deuren toe, ook in de auto
• verluchten en sporten doe je best heel vroeg in de ochtend of heel laat in de avond
• verlucht ook na een regenbui
• hang je was niet buiten te drogen
• was regelmatig je handen
• draag een zonnebril
• douche alvorens je gaat slapen
• je zal het misschien niet zo graag horen maar het dragen van een mondmasker helpt

Kruisallergie of kruis-allergische reactie

Mensen met hooikoorts hebben vaak ook een voedselallergie. Het allergeen (eiwit) in bepaalde voeding lijkt vaak sterk op het allergeen van stuifmeel. Op die manier kan je immuunsysteem ze moeilijk van elkaar onderscheiden.

Meestal treedt er na een aantal minuten een reactie op. Deze houdt meestal een klein half uurtje aan. Vooral zwelling, jeuk en/ of tintelen aan de lippen, de tong, de mond en/of de keel zijn symptomen van een kruisallergie. Je kan je ook laten testen hiervoor.

Bij fruit en groenten is het vaak voldoende om ze te verhitten. Het eiwit dat de allergische reactie uitlokt, is hiervoor gevoelig. Sommigen ondervinden enkel last van hun kruisallergie tijdens het pollenseizoen. Terwijl andere juist het hele jaar door klachten hebben.

Hou wel even in je achterhoofd dat een voedselallergie niet hetzelfde is als een voedselintolerantie. Bij een voedselallergie is er een overdreven reactie van je immuunsysteem. Bij een voedselintolerantie zijn er spijsverteringsproblemen.

Hoe verspreiden pollen zich?

Pollen en stuifmeel betekent hetzelfde. Je kan 2 soorten pollen onderscheiden, die van de windbestuivers en van de insectenbestuivers.

Windbestuivers:

Deze bestuivers veroorzaken de meeste klachten. Windverstuivers vormen zéér veel stuifmeel. De reden hiervoor is omdat er veel stuifmeel verloren gaat alvorens de echte bestuiving op de bloemen van dezelfde plantensoort plaats vindt. Het stuifmeel dat licht, droog en glad is, wordt meegenomen door de wind en leggen grote afstanden af. De berk, populier, els, hazelaar, taxus, bijvoet, grassen en grote brandnetel zijn maar enkele voorbeelden hiervan

Insectenbestuivers:

Deze bestuivers veroorzaken de minste klachten. Insectenbestuivers vormen maar weinig stuifmeelkorrels. Doordat de stuifmeelkorrels ruw en kleverig zijn, blijven ze goed plakken aan insecten. Hierdoor komt het stuifmeel direct op andere bloemen van dezelfde plantensoort terecht om te bestuiven.

Pollenkalender:

De boompollen zijn doorgaans het meest actief tussen januari en juni. De els en de hazelaar zijn de vroegste verspreiders van pollen. De berk en de eik zijn wat later.

Grassen zijn doorgaans de belangrijkste boosdoeners voor hooikoorts symptomen. De bloeitijd loopt van mei tot augustus. Vermits gras overal rondom ons aanwezig is, zal het moeilijk worden deze te vermijden. Het initiatief van “mei maai vrij” is super voor de nectarproductie maar een ware hel voor mensen die lijden aan hooikoorts. Door het gras niet te maaien, is de stuifmeelproductie enorm.

Kruiden waarvan bijvoet een belangrijke stuifmeel verspreider is, piekt in de periode rond augustus.

Natuurlijke middelen om je hooikoorts te bestrijden

Het voordeel van natuurlijke middelen om je symptomen te bestrijden is dat ze geen sufheid en slaap veroorzaken. Dit in tegenstelling tot de geneesmiddelen die een antihistaminica werking hebben. Geneesmiddelen op basis van corticosteroïden hebben vele ernstige bijwerkingen en zijn niet altijd zonder gevaar. Maar soms wegen de nadelen niet af tegen de voordelen. Er is ook zo iets als desensibilisatie. Dit is het langzaam ongevoelig maken voor de stof die hooikoorts uitlokt. Deze medische behandeling duurt meestal een jaar of 3. Honing zou hiervoor ook geschikt zijn.

Wil je graag natuurlijke middelen, lees dan verder.

Honing van de imker in je buurt

Ga nog voor het pollenseizoen start langs bij een imker in je buurt. Plaatselijke honing bezit de juiste pollenmix dat werkt als een natuurlijk middel tegen de pollen in je buurt. Het zal de ernst en frequentie van je allergische aanvallen sterk verminderen.

Het beste resultaat krijg je als je de honing van verschillende seizoenen in huis haalt. De honing haal je dus best het jaar ervoor op om in december/januari mee te starten. Het beste resultaat krijg je als je begint voor het pollenseizoen. Bovendien is honing ook goed tegen winterkwaaltjes. Je krijgt dus 2 voor de prijs van 1. 🙂

Een gouden tip: enkel acacia- en dennenhoning zijn vloeibare honingsoorten. Al de rest versuikerd maar dit doet niks aan de werking van de enzymen en de antibiotische stoffen in je honing.

Koop je in de winkel of elders honing die na maanden niet begint te versuikeren dan kan je er zeker van zijn dat deze een verhitting hebben ondergaan wat ten koste gaat van de werking van je honing. Het enige wat je hiermee nog kan doen, is het gebruiken als suiker vervanger.

Zwarte netel (Perilla frutescens, olie uit de zaden)

Zwarte netel bevat:

• alfa-linoleenzuur
  • 50 tot 60%
• triterpeenzuren
• polyfenolen

Door deze bijzondere inhoudsstoffen is zwarte netel een zeer goede ontstekingsremmer. Ook vermindert deze olie de immunoglobuline E in het bloed en de vrijstelling van histamine. Hierdoor is het een prima middel om in te zetten bij hooikoorts.

Dosis:

3 maal per dag 1 capsule

Vitamine C

Vitamine C is een booster voor je immuunsysteem en een natuurlijk anti-histaminicum. Het kan de symptomen van hooikoorts sterk verminderen en zelfs voorkomen.

Indien je dagelijks 1000 mg (1 gram) vitamine C inneemt dan krijg je een daling van 20% histamine. Neem je 2000 mg (2 gram), wat het maximum is, dan krijg je een daling van 40% histamine.

Hoge dosissen zoals 2 gram mogen slechts een aantal dagen worden ingenomen bij ernstige hooikoorts symptomen vermits het diarree, vorming van nierstenen en de opname van vitamine B12 afremt. Pas na een aantal dagen dus je dosis aan naar 1 gram vitamine C.

Later kan je de inname nog verlagen tot 500 mg.

Brandnetel (Urtica dioica, kruid)

Deze brandnetel bevat:

• amines
  • histamine, acetylcholine en serotonine
• mierenzuur en azijnzuur
• flavonoïden
  • quercetine
• vitamine A en C
• mineralen

De brandnetel vermindert de allergische reactie door het verhinderen van de vorming van ontsteking bevorderende stoffen zoals cytokines, histamine, …

Dosis:

• infuus: 8 tot 12 gram (verse bladeren), 3 maal per dag of 4 tot 6 gram (gedroogde bladeren), 3 maal per dag
• aangekochte tinctuur: 20 tot 25 druppels in wat water, 3 maal per dag

Opmerking:

• vermijden tijdens de zwangerschap vanwege het utero-tonisch effect
• bloedsuikerspiegel verlagend effect

Zwarte bes (Ribes nigrum, knoppen)

Zwarte bes bevat:

• vitamine C
• flavonoïden zoals isoquercitroside

De knoppen van zwarte bes stimuleren de de aanmaak van lichaamseigen cortisones in de bijnierschors waardoor zwarte bes ontsteking remmend (vergelijkbaar met indometacine) is en ook nog eens allergie verminderend.

Dosis:

5 druppels, 1 tot 3 maal per dag

Citroenmelisse (Melissa officinalis, blad)

Bij citroenmelisse is het vooral de etherische olie die een anti-histamine effect veroorzaakt. Vermits het gebruik van etherische olie inwendig af te raden is en het een zéér kostbare etherische olie is, kan je deze beter via een tinctuur extraheren.

Door het zetten van een citroenmelisse infuus (thee) met daarin de tinctuur van citroenmelisse heb je een sterk antihistamine werking bereikt. Bovendien is het ook nog lekker verfrissend voor de zomer om te drinken.

Neusverstuiver zelf maken met etherische olie

Manuka (Leptospermum scoparium) etherische olie

Toe te passen bij alle luchtweg klachten vooral als ze van allergische oorsprong zijn. Manuka reguleert bovendien de aanmaak van histamine.

Niaouli (Melaleuca quinquenervia var. cineol) etherische olie

Deze etherische olie bezit goede en nuttige anti-allergische eigenschappen.

Niet te gebruiken bij baby’s tot 1 jaar.

Grove den (Pinus sylvestris) etherische olie

Deze etherische olie heeft een breed werkingsgebied. Het is immuun stimuleren en vergemakkelijkt de ademhaling door de luchtwegen schoon te maken.

Zelf je neusinhalator maken:

Ontsmet om te beginnen je materialen.

Je kan de etherische olie druppelen in een potje en hierin de tampon steken met de pincet

of anderzijds

Kan je de tampon met de pincet vasthouden en de etherische olie rechtstreeks druppelen.

Gebruik maximaal 10 druppels!

Vervolgens steek je de tampon terug in de huls en je inhaler is klaar.

Gebruik deze stick 3 tot 5 maal per dag om vrijer te ademen door de neus bij hooikoorts en om de allergische klachten te verminderen.

Heb je nog vragen, stel ze gerust. Ik help je graag verder 🙂