Appelazijn zelf maken
appelazijn

Appelazijn kan je zelf maken met als voordeel dat het 100% natuurlijk is. Bovendien verlaag je ook de afvalberg door je restjes zoals klokhuizen en schillen te verwerken in je azijn. De appelazijn in de winkel ondergaat meestal een verhitting wat nefast is voor een goede appelazijn. Hierdoor gaan veel goede inhoudsstoffen van je appel verloren.

De actieve inhoudsstoffen in appels

Het spreekwoord zegt “an apple a day keeps the doctor away” of “een appel voor het slapen gaan, laat de dokter werkeloos staan”. Appels zijn een bron van goede stoffen zoals:

  • fruitzuren (organische zuren die ook in onze cellen voorkomen en zorgen voor de zuurstof ademhaling van onze cellen, “de krebscyclus”)
    • appelzuur
    • citroenzuur
    • barnsteenzuur
    • melkzuur
  • fenolzuren (goede antioxidanten)
    • caffeïnezuur derivaten
  • aromatische bestanddelen
  • pectines
    • vezels (prebiotica voor onze darmflora en zorgen er ook voor dat het schadelijke LDL-cholesterolgehalte voor een klein deel verlaagd wordt)
  • flavonoïden
    • quercetine is een antioxidant en voorkomt dat LDL-cholesterol oxideert in een schadelijkere vorm en beschermt het lichaam tegen vrije radicalen
  • mineralen en vitaminen
    • kalium
    • calcium
    • beta-caroteen (provitamine A)
  • enzymen

Je appelazijn zelf maken

Door je appelazijn zelf te maken, ga je ook meteen de afvalberg verlagen. Deze azijn maak je namelijk met de klokhuizen en schillen van onbespoten appels. Heb je niet genoeg dan kan je de restjes gerust in de diepvriezer bewaren tot je de appelazijn gaat bereiden. Je kan uiteraard ook de hele appel gebruiken dan bekom je een rijke en fruitigere smaak in je azijn.

Poging 1: mislukt

Net zoals bij cosmetica is je eerste poging niet meteen de goede poging. Maar ik ben vastbesloten om vanaf nu mijn appelazijn zelf te maken. Opgeven staat nu eenmaal niet in mijn woordenboek.

De eerste keer heb ik gedestilleerd water en geen gist gebruikt. Of dit nu meteen de fout is, kan ik je helaas niet vertellen.

Na een aantal dagen ontstond er kham gist. Uiteraard heb ik dit meermaals verwijderd maar het kwam steeds terug. Op zich is kham gist niet schadelijk maar doordat het bleef terug komen, kon ik maar beter opnieuw van vooraf aan starten. Het verschil tussen schimmel en kham gist is dat schimmel harig en groen is van kleur en kham gist niet.

Ook ontstonden er geen bubbels dit wil zeggen dat het gistingsproces niet van start ging. Na een dikke week rook het gewoon naar appelsap in plaats van licht naar alcohol.

mislukte appelazijn
Een laagje kham gist 🙁

Poging 2: gelukt

Bij mijn tweede poging heb ik gist toegevoegd en flessen water gebruikt. De rest heb ik identiek hetzelfde gedaan als de eerste keer.

Zorg ervoor dat je alle materialen goed ontsmet om tot een goed eindresultaat te komen!

suiekr
Om te beginnen leg ik 6 klontjes suiker op de bodem
maatje appelazijn
Voeg ook 0,5 gram gist toe (of 0,25 gram) , hierdoor geef je het proces een extra kans op slagen (een half schepje)
gist
Doe de gist op de bodem samen met je suiker
appels
Voeg nu je klokhuizen en schillen van je appels toe. Snij alles in kleine stukken zodat de bacteriën en gisten goed hun werk kunnen doen
water
Gebruik flessen water en zorg ook dat het geheel onder water staat
verzwaren
Leg iets van glas of plastiek op je appels om ervoor te zorgen dat alles mooi onder water blijft anders krijg je schimmel vorming
afdekken appelazijn
Om te voorkomen dat er beestjes, stof en andere zaken in je proces komen, dek je het geheel af met een keukenrolpapier (gaasje, neteldoek, theedoek, dunne stof, …). Hierdoor kan er lucht (zuurstof) aan je toekomstige appelazijn en dit is belangrijk bij heel het proces. Zet het doekje vast met een elastiekje
appelazijn bubbels
Na een aantal uren zie je al dat het vergistingsproces start door de luchtbellen, vergeet niet minstens 1 maal per dag te roeren om extra zuurstof in je proces te brengen. De bubbels zijn koolzuurgas dat ontstaat bij het omzetten van suiker naar alcohol. Deze foto is genomen op dag 2
appelazijn
Na iets meer dan een week is mijn vergistingsproces gestopt en ruikt het licht naar alcohol. Als er geen bubbels meer ontstaan dan is je azijn klaar om de appelresten eruit te zeven. Na ongeveer 1 tot 2 weken zou het licht naar alcohol moeten ruiken en na een week of 2-3 later naar azijn
zeven
Nu kan je de schillen, het klokhuis en de appels verwijderen
Uit nieuwsgierigheid heb ik toch al even een pH test gedaan. De pH zit nu rond de 3 (de waarde van je zelfgemaakte appelazijn ligt tussen de 3-4)
rusten appelazijn
Laat je appelazijn nog voor 2 tot 3 weken rusten om de smaak te verbeteren. Als je nu al eens proeft is de smaak eerder flets
azijn
De pH van gewone keukenazijn zit rond de 2

Hoe ontstaat appelazijn?

Het gistingsproces gebeurt doordat de gist de suikers opeet uit je appels. Door dit fermentatie proces ontstaat er alcohol en koolzuurgas. Wanneer je bubbels van het koolzuurgas stoppen dan is je mengsel gestopt met gisten. Er blijft nu alcohol over. Dit is slecht een zéér laag alcohol percentage 🙂

Door middel van de azijnzuurbacteriën “acetobacter aceti” wat overigens goedaardige micro-organismen zijn, start de omzetting van alcohol naar azijn. Deze bacteriën zijn overal aanwezig zoals op je handen, op je fruit, op je bloemen, in de lucht, in je water, … Je kan het zo gek niet bedenken of ze zijn er. Deze bacteriën hebben wel een zuurstofrijke omgeving nodig om je proces te doen slagen. Door het roeren in je azijn wordt er lucht (zuurstof) toegevoegd en transformeert het proces in azijnzuur (dit noemt men oxideren). Je zal wel geduld moeten uitoefenen want het neemt een aantal weken tot maanden in beslag alvorens je appelazijn ideaal is voor gebruik.

Je eigen appelazijn is troebeler dan in de winkel maar dit is net positief. Dit verwijst naar de vele, goede gezonde bacteriën die rondzweven in je azijn.

In je appelazijn ontstaat er een azijnmoeder. Dit kan maanden tot een jaar duren tenzij je de appelazijn kan opstarten met een stukje azijnmoeder. In dit geval heb je ook geen gist nodig om het proces in gang te zetten. Je azijnmoeder lijkt op een dikke, geleiachtige kwab met slierten eraan. Gooi deze zeker niet weg maar bewaar het in een beetje appelazijn om opnieuw te gebruiken. De volgende partij appelazijn zal hierdoor een stuk sneller verlopen.

Ik moet je wel waarschuwen: een azijnmoeder ziet er niet uit en schrikt je behoorlijk af de allereerste keer. Kun je nu geloven dat ik een aantal maanden geleden een deel van mijn zelfgemaakte dragonazijn heb weggegooid omdat daar een soort van vieze kwal in zat. DIT WAS MIJN AZIJNMOEDER 🙁

azijnmoeder
Na een klein jaartje heb ik opnieuw een mooie, grote azijnmoeder die ontstaan is in mijn zelfgemaakte appelazijn
Ik heb deze wel even gespoeld en in water gelegd om jullie het resultaat te laten zien en dan mag deze terug in de appelazijn gaan zweven

Wat zijn de voordelen van appelazijn?

Je appelazijn heeft een hele resem aan voordelen:

  • desinfecterende werking, dit geldt trouwens voor elke azijn
    • bij wonden, insectenbeten, keelpijn, …
    • om materialen en zelfs fruit en groenten te ontsmetten
    • om je huis te reinigen en te ontgeuren
  • indien verdund met water kan je het uitwendig gebruiken om wratten en schimmels te verwijderen
  • het is prima voor je spijsvertering
    • de meeste mensen krijgen op vakantie diarree. Bij mij gebeurt net het omgekeerde. Om niet te moeten sleuren met geneesmiddelen neem ik 3 maal per dag voor de maaltijd een glas water met daarin appelazijn opgelost. Zo blijft mijn stoelgang optimaal en kan ik genieten van mijn vakantie
    • tevens stimuleert je appelazijn de afscheiding van spijsverteringssappen en bevordert het de vertering van eiwitten
  • het normaliseert je bloeddruk (door de kalium)
  • bevordert de organische omzetting van calcium in de voeding en zorgt voor calcium aanvoer zodat deze niet worden gehaald uit onze botten en tanden (door de calcium)
  • gaat de afzetting van calcium in de bloedvaten tegen en voorkomt zo aderverkalking (door de calcium)
  • het verlaagt je cholesterolspiegel op een natuurlijke manier, bevordert de doorbloeding en vermindert hierdoor het gevaar op aderverkalking (door de pectine)
  • antioxidant werking tegen vrije radicalen (door beta-carotheen of provitamine A)
  • als conditioner maakt het je haren glanzend en creëert het volume en bovendien gaat het schilfervorming en jeuk verminderen
  • het werkt als een natuurlijk antibioticum

Waarom zelf je artisanale azijn maken?

Artisanale (natuurlijke) azijn vertrekt vanuit de suikers in je fruit. Daarnaast bevat fruit vaak een hele resem aan waardevolle stoffen wat ons lichaam alleen maar ten goeden komt. Ze zijn immers een bron van vitaminen, mineralen en vele goede inhoudsstoffen.

Synthetische azijn, de witte azijn uit de winkels, daarentegen werkt zéér etsend doordat ze sterk zuur zijn of met andere woorden ze hebben een zéér lage pH-waarde.

Een ander experimenteel receptje

Ik heb de microbe helemaal te pakken en ik experimenteer graag vandaar dat ik dit receptje graag met jullie deel:

  • 1 grote appel
    • snij de schillen, het klokhuis en het vruchtvlees in kleine stukjes
  • 2 soeplepels honing
    • gebruik enkel honing van de imker
    • bevat krachtige antimicrobiële eigenschappen
  • 5 ontpitte dadels
    • deze zijn gedroogd
    • goede bron van mineralen, vitaminen en vezels
  • 0,5 gram gist
    • om zeker te zijn dat het gistingsproces van start gaat tenzij je al een azijnmoeder hebt
  • kraantjes water
    • dit is een test om te kijken of kraantjes water hetzelfde resultaat geeft dan flessen water
appels honing dadels gist
Voeg eerst in je bokaal de appels, dadels, honing en gist
water
Doe nu het water erbij en verzwaar het geheel om je vruchten onder te houden en schimmel vorming te voorkomen
bubbels
Hier zie je goed de bubbels (koolzuurgas) die ontstaan na een aantal uren, ik moet toegeven dat dit recept sterker naar alcohol ruikt en meer bubbels maakt
schuim appelazijn
Bovenop door het gistingsproces komt er schuim door het vele koolzuurgas dat vrij komt, dit is geen kham gist laagje. De geur doet me denken aan bier, het is nu maar te hopen dat mijn man het niet opdrinkt alvorens het klaar is 🙂

Als ik eerlijk ben dan vind ik dat mijn gemengd receptje beter lukt dan mijn appelazijn. De geur naar alcohol (biergeur) is veel intenser dan bij mijn appelazijn. Ook het gistingsproces gaat veel langer door. Maar de smaak is vergelijkbaar met mijn zelfgemaakte appelazijn.

Het enige jammere vind ik persoonlijk dat de smaak van azijn achterwegen blijft. Zodra ik terug een azijnmoeder heb, ga ik hiermee aan de slag. Een foto van een azijnmoeder hebben jullie van mij nog tegoed 🙂

Waarschuwing

Appelazijn en andere artisanale azijnen zijn dan wel gezond maar het blijft een zuur. Voor inwendig gebruik neem je maximaal 2 tot 4 eetlepels.

Verdun je azijn ook altijd met een beetje water. Best kan je nog eens naspoelen met water om je tandglazuur niet te beschadigen.

Ook voor uitwendig gebruik, ga je de appelazijn steeds verdunnen met water.

Heb jezelf ook goede ervaringen met je appelazijn dan mag je dit gerust delen. Of ben je ook iemand die graag experimenteert dan ben ik zéér geïnteresseerd naar jouw resultaat 🙂

Delen

2 reacties

  1. Hallo, dankjewel voor dit recept en de tips! Ontstaat de azijnmoeder in een gesloten fles? Of moet je die een heel jaar laten staan met een doekje tegen het stof?

    1. Hoi Joriska,

      Bij mij is de azijnmoeder ontstaan in een gesloten fles. Het afdekken met een doekje is enkel tijdens het maken van je appelazijn want dan is zuurstof heel belangrijk voor het proces.

      Groetjes en nog een fijne dag 🙂

Reageer hier

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Ook lezen?

ginseng

Ginseng

Ginseng is een versterkende en krachtige plant die in de Oosterse geneeskunde al duizenden jaren wordt aanbevolen bij allerlei aandoeningen. De meesten onder jullie zullen

Lees verder »
fermenteren met kweepeer

Fermenteren met kweepeer

Fermenteren met kweepeer, fruit of groenten is al een eeuwenoude bewaarmethode met behulp van melkzuurbacteriën die gebruikt wordt om verspilling van voedsel tegen te gaan.

Lees verder »
duindoorn likeur

Duindoorn likeur

Duindoorn likeur is een bijzonder drankje met een uniek aroma dat je kan drinken als aperitief, digestief of omwille van de vele gezondheidsvoordelen. De schijnvruchten

Lees verder »